Buren in Rijsenhout slaan eigen zonnestroom op in buurtbatterij
Verslagen van onderstaande pilot: voor bewoners en technisch rapport
Voor het eerst in Nederland wordt een buurtbatterij in een wijk ingezet. In dit demonstratieproject maakt Tegenstroom het voor bewoners in Rijsenhout mogelijk hun zelf opgewekte zonne-energie daarin op te slaan en eraf te halen als ze die nodig hebben. In het dorp in Haarlemmermeer testen 35 huishoudens het komende jaar deze unieke batterij samen met Tegenstroom, Lyv smart Living en netbeheerder Liander. 
De buurtbatterij staat in Rijsenhout omdat wij hier heel veel zonnepanelen hebben geplaatst op woningen van huurders van Ymere. De bewoners huren de zonnepanelen van ons en mogen alle stroom die ze opwekken houden. De waarde van de stroom is hoger dan de kosten van de huur, zodat de bewoners besparen op hun energierekening. De gemeente heeft Tegenstroom opgericht met als belangrijkste doel de overgang van vieze naar schone energie versnellen en de Haarlemmermeerse energievoorziening onafhankelijker te maken. Decentrale opslag van energie past daarbij. In de vijf straten die aan dit project meedoen liggen 50 installaties van tegenstroom (van de 1100 in heel Haarlemmermeer). 35 Bewoners doen nu ook met dit project mee. De stroom die ze opwekken blijft in de wijk.
Alle zonnepalen zorgen voor een enorme toename van duurzame energie-opwek waarmee het elektriciteitsnetwerk extra wordt belast. Decentrale opslag van stroom kan een oplossing zijn voor de forse toename van zonnepanelen op woningen en de bijbehorende energie die verwerkt moet worden door het elektriciteitsnet. Door de duurzame energie in een batterij in de wijk op te slaan wordt het elektriciteitsnet minder belast.
De buren aan de Schipperskade, Lijzijde, Tjalkplein, Larkstraat en Drakenstraat delen een jaar lang de buurtbatterij. In huis zorgt het energiemanagementsysteem Lyv met behulp van de slimme meter dat het overschot aan opgewekte energie in de batterij wordt opgeslagen en geregistreerd. Daardoor kunnen huishoudens de in de batterij opgeslagen energie op een later moment gebruiken. Data uit de slimme meter helpt te bepalen hoe de zonne-energie zo optimaal mogelijk gebruikt kan worden.
De bijbehorende app registreert als energie wordt opgeslagen in de buurtbatterij en wanneer de bewoner die er weer af haalt. De app geeft ook inzicht in het energiegebruik en helpt bewoners energie te besparen. Zo krijgen bewoners meer inzicht in eigen opwek én eigen gebruik en kunnen ze besparen op hun energierekening.
Ook kan het een oplossing zijn als salderen wordt afgebouwd of zelfs afgeschaft. Dat zou betekenen dat belasting moet worden betaald over de elektriciteit die je zelf opwekt. Zelf zoveel mogelijk gebruiken wordt naar verwachting goedkoper dan terugleveren aan het net.
Tegenstroom heeft in Haarlemmermeer bijna 9.000 zonnepanelen geplaatst. Als salderen wordt afgebouwd of afgeschaft kan decentrale energie-opslag een mogelijkheid zijn om te voorkomen dat bewoners belasting moeten gaan betalen over de zonnestroom die ze aan het net terugleveren.
Omdat Tegenstroom dit risico niet bij de bewoners neer wilde leggen, heeft de organisatie samen met de gemeente Haarlemmermeer dit risico op zich genomen. Indien bewoners belasting moeten gaan betalen over de zonnestroom die wordt opgewekt met de panelen van Tegenstroom, zal het energiebedrijf de bewoner compenseren door het maandbedrag van de huur te verlagen. Dit is een risico dat mogelijk kan worden ondervangen door decentrale opslag als alternatief voor terugleveren en belasting betalen.
Nederland maakt steeds meer gebruik van wisselende energiebronnen zoals zonne- en windenergie. Bovendien verbruiken we op bepaalde momenten van de dag steeds meer elektriciteit, bijvoorbeeld als we tegelijkertijd thuiskomen, onze elektrische auto willen opladen en gaan koken. Het huidige elektriciteitsnet is niet aangelegd voor die piekmomenten en zal daardoor in de toekomst sneller overbelast raken. Bovendien kan de toename van zonnepanelen en warmtepompen gevolgen hebben voor de spanningskwaliteit op het net. Daardoor kunnen apparaten in huis kapot gaan en meer stroomstoringen ontstaan. Dit kan voorkomen worden door het elektriciteitsnet aan te passen en een zwaardere kabel neer te leggen maar dat is duur en ingrijpend. Dat wil Liander voorkomen en onderzoekt daarom of energie opslag in bijvoorbeeld een buurtbatterij een meer betaalbaar en ook een betrouwbaar alternatief is.
Liander gebruikt de batterij uitsluitend om te testen wat de gevolgen ervan zijn voor het lokale energienet en of het één van de oplossingen kan zijn om het lokale net te ontlasten. Om te begrijpen wat de dynamiek en impact is van het gebruik van batterijen op het elektriciteitsnetwerk doet de netbeheerder onderzoek naar oplossingen als de Buurtbatterij. De eerste voorlopige resultaten laten zien dat er een toename is van zo’n 100% in het gebruik van de eigen opgewekte energie met behulp van de batterij. Dit verlaagt de impact op het netwerk en daarbij kan de batterij de spanningskwaliteit regelen.
23 november 2017
Vandaag is bij wethouder duurzaamheid, John Nederstigt, tevens klant van Tegenstroom, de eerste huisbatterij geplaatst door het bedrijf Lyv Smart Living. In de huisbatterij wordt opgewekte zonnestroom opgeslagen als je die niet direct gebruikt. Op het moment dat je het nodig hebt, kan je de elektriciteit er weer af halen. Hierdoor maak je maximaal gebruik van je eigen opgewekte energie. Dit demonstratieproject heeft als doel om bewoners te helpen energie te besparen én te onderzoeken hoe je zo efficiënt mogelijk je opgewekte zonne-energie kunt gebruiken.
